İŞ EKİPMANLARININ PERİYODİK KONTROLLERİ VE MUAYENESİ
İş ekipmanlarının zaman içinde yıpranması ve aşınması büyük kazalara yol açabilen bir tehlike kaynağıdır. Patlayan kazanlar, devrilen veya halatı kopan vinçler, yüksekten düşen asansörler, elektrik çarpmaları, elektrikten kaynaklı yangınlar, yangın sırasında çalışmayan yangın söndürme tesisatları, yeterli ve uygun hava sağlamayan havalandırma tesisatları gibi bir çok nedenle her yıl çok sayıda insan hayatını kaybetmekte veya sağlığı bozulmaktadır. İş Ekipmanlarının Kullanımında Sağlık ve güvenlik Şartları Yönetmeliği göre bu ekipmanların kontrollerinin en az yılda bir kez yapılması yasal bir zorunluluktur.
Periyodik kontrollerin sağlıklı ve güvenilir olması için dikkat edilmesi gereken konuların öne çıkanları aşağıda sunulmaktadır:
İş Ekipmanlarının Kullanımında Sağlık ve Güvenlik Şartları Yönetmeliği kapsamında zorunlu tutulan periyodik kontrollerin ana başlıkları:
İş ekipmanlarının zaman içinde yıpranması ve aşınması büyük kazalara yol açabilen bir tehlike kaynağıdır. Patlayan kazanlar, devrilen veya halatı kopan vinçler, yüksekten düşen asansörler, elektrik çarpmaları, elektrikten kaynaklı yangınlar, yangın sırasında çalışmayan yangın söndürme tesisatları, yeterli ve uygun hava sağlamayan havalandırma tesisatları gibi bir çok nedenle her yıl çok sayıda insan hayatını kaybetmekte veya sağlığı bozulmaktadır. İş Ekipmanlarının Kullanımında Sağlık ve güvenlik Şartları Yönetmeliği göre bu ekipmanların kontrollerinin en az yılda bir kez yapılması yasal bir zorunluluktur.
Periyodik kontrollerin sağlıklı ve güvenilir olması için dikkat edilmesi gereken konuların öne çıkanları aşağıda sunulmaktadır:
- Periyodik kontrol personeli yönetmelikte belirtilen ünvanlara sahip olmalıdır, ancak uygun ünvana sahip olmak tek başına yetersizdir. Ayrıca bu personel ilgili standartları ve iş sağlığı ve güvenliği mevzuatını bilmeli, yaptığı işin öneminin farkında olmalıdır.
- Personel gerçekleştirdiği kontrollerin sonuçları hakkında hiçbir mali ve idari baskıya veya teşvike uğramadan teknik ve yasal düzenlemelere göre karar verebilmelidir.
- Kontrollerde uygun özellikte, sonuçların doğruluğu konusunda güven veren, kalibrasyonlu ölçü ekipmanları kullanılmalıdır.
- Kontroller sırasında gerekli iş sağlığı ve güvenliği önlemleri alınmalıdır.
- Periyodik kontroller işyerinde gerçekleştirilecek risk değerlendirmesine uygun periyotlarda gerçekleştirilmelidir. Periyodik kontrol aralığı, yönetmelikte belirtilen bazı istisnalar dışında, en fazla 1 yıllık periyodla yapılır. Örneğin yapı iskelelerinde 6 ay, taşınabilir gaz tüpleri için 3 yıl, sıvılaştırılmış gaz tankları (yeraltı ve yerüstü) için 10 yıl olabilir. Ancak güvenli çalışma için üreticinin belirlediği periyotlar, ekipmanların kullanım sıklığı, kullanım koşulları vb. şartlar göz önünde bulundurularak işyerinde yapılacak risk değerlendirmelerinde daha düşük periyotlar belirlenmesi gerekebilir.
İş Ekipmanlarının Kullanımında Sağlık ve Güvenlik Şartları Yönetmeliği kapsamında zorunlu tutulan periyodik kontrollerin ana başlıkları: